Forum Haszysz

Uprawa wertykalna do tej pory kojarzona była jedynie z wielkimi uprawami komercyjnymi – czas to zmienić!

Czym jest uprawa wertykalna?
Uprawa wertykalna polega na pionowym ustawieniu lampy oświetlającej rośliny. Proste. Co dzięki temu uzyskujemy? Zwiększoną ponad dwukrotnie powierzchnię na jakiej oświetlane są nasze rośliny, zmniejszone straty lumenów, zmniejszoną temperaturę oddziaływującą na rośliny i zwiększoną żywotność samej lampy. Wykorzystując ten sposób uprawy można osiągnąć wynik do 2.5 gramów z wata. Doświadczenia zachodnich growerów pozwoliły na zebranie wszystkich dotychczasowych doświadczeń w zastosowaniu uprawy wertykalnej w mniejszych projektach.

Dlaczego pionowe ustawienie lampy jest korzystna? Pozwolę sobie przedstawić to za pomocą kilku prostych rysunków. Czerwony kolor linii oznacza ciepło, żółty kolor światło.

Żarówka HPS wytwarza światło wg. schematu oświetlając wszystko w okręgu 360 stopni wokół żarówki: Klasyczna lampa ustawiona poziomo z klasycznym odbłyśnikiem zamontowanym nad nią. Ciepło pozostaje pod odbłyśnikiem który działa jak bariera nie pozwalająca ciepłu ulatniać się i oddziaływuje ono na nasze rośliny. Duża część światła odbija się od odbłyśnika kierując się ponownie w stronę lampy – co skraca jej żywotność. Odbicie od odbłyśnika powoduje straty w lumenach. Tylko 40-50% światła generowanego przez lampę trafia bezpośrednio na rośliny – reszta ulega odbiciu. Ustawienie wertykalne – lampa swobodnie zwisa pionowo. Ciepło generowane przez lampę nie jest blokowane i ulatnia się do góry nie oddziaływując na rośliny. Lampa oświetla wszystko w promieniu 360 stopni wokół siebie, nie dochodzi do odbicia światła od odbłyśnika i strat w lumenach. Powierzchnia naświetlania jest o wiele większa. Nad lampą i pod lampą znajduje się strefa gdzie nie dochodzi bezpośrednio światło. Oczywistym wnioskiem jest ustawienie roślin w okręgu wokół lampy. Diagram pokazujący jak zwiększa się powierzchnia którą możemy wykorzystać do uprawy: Jak widać wykorzystanie uprawy wertykalnej radykalnie zwiększa powierzchnię możliwą do wykorzystania. Aby policzyć samemu planowaną powierzchnię należy skorzystać z prostego wzoru na pole powierzchni bocznej walca.

Pp = 2*Pi*r*h gdzie Pi=3,14, r – promień podstawy/okręgu naszego scroga, h – planowana wysokość scroga [nie boxa :)] czyli bez uwzględniania np. doniczek

Koniec teorii – przejdźmy do praktyki. Opisana zostanie metoda „kołowa” - nie znalazłem ani jednej osoby wykorzystującej metodę „stadionową” która jest jedynie pewnym rozwinięciem klasycznego scroga.
Dodatkowy sprzęt

Jedynym dodatkowym – w porównaniu do klasycznej uprawy - sprzętem potrzebnym w uprawie wertykalnej jest dodatkowy wiatrak. Ustawiamy pod lampą z nawiewem skierowanym w górę – wiatrak pomaga usuwać ciepłe powietrze.
Wykonanie

Najpierw należy zamontować wiatrak pionowo pod lampą. Mając dużo miejsca wiatrak można postawić na podłodze. Wykorzystać można specjalny wiatrak np. taki:

Wiatraki firmy Honeywell są często polecane na zachodnich forach ze względu na prostotę ich wykorzystania – po prostu stawiamy na środku boxa i kierujemy nawiew do góry. Minusem jest rozmiar - najmniejszy ma 20cm - dlatego polecam takie rozwiązanie do większych projektów. Rozwiązaniem bardziej dostępnym na naszym rynku są wiatraki podłogowe które konstrukcyjnie są identyczne jak wiatrak honeywell i pozwalają na proste i łatwe ustawienie. Do znalezienia na popularnych serwisach aukcyjnych czy sklepach internetowych.

Wiatraczki komputerowe – jest to idealne rozwiązanie do mniejszych projektów. Można położyć jeden na podłodze boxa ale lepszym sposobem jest podwieszenie wiatraczka komputerowego bezpośrednio pod lampą na linkach. Ciepło ulatania się zawsze do góry dlatego istnieje możliwość niestosowania żadnego wiatraka i takie rozwiązania także można znaleźć w niektórych growach - ale należy pamiętać że nawet mały wentylator pozwoli szybciej pozbywać się ciepłego powietrza i zbić temperaturę w uprawie.

Kolejnym krokiem jest stworzenie mocowania dla lampy – zwykłe oprawki nie są przystosowane do wieszania ich samych. W celu powieszenia lampy możemy wykorzystać różnego rodzaju śruby z hakami, karabinki itp. Istotnym jest zamocowanie lampy w taki sposób aby zwisała ona pionowo w dół bez żadnych odchyleń od pionu.

Zabezpieczenie lampy siatką jest opcjonalne – przy dobrze umocowanych roślinach lampa nie wymaga zabezpieczenia i większość growerów stosuje gołe żarówki lecz niektórzy korzystają z siatki okrywającej żarówkę [na kształt cooltuby] tak aby w razie jakiś komplikacji rośliny nie miały bezpośredniego kontaktu z żarówką.
Przykład takiego zabezpieczenia: Ekran do uprawy
Najważniejszą rzeczą w uprawie wertykalnej są ekrany wykorzystywane do treningu i przytrzymywania rośliny aby ta nie przewróciła się na lampę. Ekran jest to pionowa siatka umocowana do np. dwóch palików – ma ona za zadanie utrzymać ciężkie topy przechylające się na jedną stronę i utrzymywać roślinę w pionie więc musi zostać wykonana i umocowana solidnie. Często taki rodzaj uprawy wertykalnej jest określana także jako Vertical SCROG właśnie ze względu na tą siatkę wykorzystywaną w treningu.

Tworzenie własnej siatki do treningu
Wszystkie akcesoria zakupione w dobrym sklepie ogrodniczym – dwa bambusowe paliki 1 metr, siatka ogrodnicza, opaski zaciskowe do kabli, drut ogrodniczy, donica w tym przypadku airpot 10l Zaczynamy od przymocowania palików do donicy – airpoty, doniczki stworzone do treningu, pozwalają na wykorzystanie zacisków do kabli i zamocowanie ich „do dziurek” W przypadku zwykłych doniczek jest to jeszcze łatwiejsze – wystarczy do donicy pełnej ziemi przelanej wodą włożyć taki palik – bezpośrednio do ziemi, i dla bezpieczeństwa jakby ziemia wyschła zamocować jednym zaciskiem. Po umiejscowieniu palików wygląda to tak: Za pomocą opasek zaciskowych zostaje zamocowana siatka ogrodnicza dopasowana do szerokości donicy. Najpierw należy zamontować zaciski na górze, następnie na samym dole po czym doczepić kilka zacisków na środku tak aby siatka była zamontowana solidnie i stabilnie. Siatka zamontowana do palików: Siatka po docięciu Wysokość siatki jest uzależniona od wysokości boxa lub pokoju.

Ekran może także być jednolitą siatką okalającą cały okrąg wokół lampy. Najważniejsze jest aby siatka utrzymała w pionie rośliny. Inne sposoby na stworzenie siatki do treningu w uprawie wertykalnej:

Siatka ogrodzeniowa w jednej donicy: Siatka ręcznie stworzona z przewodów: Siatka ogrodowa [stojak] gotowa do kupienia w sklepach ogrodniczych: Inny sposób na stworzenie siatki do treningu z rur PCV na podpórkach: Przy wykorzystaniu uprawy wertykalnej w większych projektach należy rezygnować z siatki do treningu i pozwolić roślinom rośnąć swobodnie i ustawić się do światła – chyba że osoba która się tym zajmuje ma dużo czasu na opiekę i trening. Nie jest to tematem artykułu ale pokażę jak może to wyglądać: i po: Trening
Trening w uprawie wertykalnej polega na prowadzeniu rośliny wzdłuż siatki do góry - roślinę można prowadzić przed siatką [roślina jest bezpośrednio przed lampą przyczepiona do siatki] jak i za siatką [roślina jest za siatką a jedynie topy - tak jak w zwykłym scrogu - puszczamy przez siatkę]. Pierwsza metoda jest częściej wykorzystywana ponieważ więcej światła trafia bezpośrednio na roślinę - a w końcu o to chodzi w tej metodzie. Wykorzystując LST przyczepiamy za pomocą druta ogrodniczego kolejne odrosty do siatki i pozwalamy topom odwrócić się w stronę lampy.

Ostatnie zdjęcie dobrze zorganizowanego wertikala